Mayıs ayında yayınladığımız çıkış sayımızdan sonra Cevat Geray’ı kaybettik. Artık Hocamız yok. Hocamızı kaybetmemizin ardından birbirimizle yaptığımız çeşitli konuşmalarda bir kez daha fark ettik ki, Cevat Geray, akademik ve politik öneminin yanı sıra onu tanıma şansı elde etmiş herkes için ayrı ve çok değerli anlamlar ifade ediyor. Hocamız nezaketiyle, büyük deneyim birikimiyle, bu birikimini paylaşarak çoğaltma isteğiyle ve tabi ki yanından geçerken bile hissedebileceğiniz yaşam enerjisiyle özel biriydi. Hep öğretici oldu, olmaya da devam edecek.

Çalışma sonucunda elde edilen bulgular, yetişkin çevre eğitimi alanının, hem insan-doğa ilişkisine dair tarih içinde değişen düşünce akımlarından hem de eğitim felsefelerinden derin bir şekilde etkilendiğini ve bunun sonucunda amaçları, uygulama yöntemleri, içerikleri ve çevre sorunlarına yönelik geliştirdiği çözüm önerileri bakımından farklı çevre eğitimi akımlarının ortaya çıktığını göstermektedir.

Anahtar kelimeler: Yetişkin çevre eğitimi, eğitim felsefesi, çevre eğitimi akımları, betimsel çalışma

Reviewing Adult Environmental Education Programmes in the Context of Philosophical Currents

According to the findings obtained from this study, it is revealed that despite the shared concern for the environment and the recognition of the central role of education in restoring human-nature relationships, there are different discourses and diverse ways of practicing on adult environmental education filed. This richness is fueled by different philosophical traditions in adult education which, have different views about the purpose of education, the nature of adult learning, the role of the instructor and the teaching-learning transaction. Besides this, different conceptions of environment also influence the conceptualizing and practicing environmental education. As a result, in the course of time, different currents and typologies of environmental education appeared.

Keywords: Adult environmental education, philosophy of education, descriptive study, currents in environmental education

Araştırma bulgularına göre, yaklaşık elli beş yıldır uygulanmakta olan Kalkınma Planları kapsamında, yetişkin eğitimi politikalarının alanın sorunlarını çözme gücünden uzak kaldığı görülmüştür.  Özellikle 1980 sonrası uygulamaya konulan neoliberal politikaların etkisiyle, yetişkin eğitiminin temel hedeflerinden uzaklaşıldığı, bunun yerine piyasanın ihtiyaç duyduğu becerileri edinmiş, istihdam edilebilir bireyleri yetiştirme, eğitimi piyasa ile uyumlu hale getirme amacının ön plana çıktığı tespit edilmiştir.

Anahtar kelimeler: Beş Yıllık Kalkınma Planları, Kalkınma, Planlama, Yetişkin Eğitimi, Neoliberal Politikalar

Adult Education in the Five-Year Development Plans in Turkey

According to the research findings, adult education policies have been found to be far from the power to solve the problems of the field within the scope of the development plans that have been implemented for approximately fifty-five years. Especially with the effect of neoliberal policies put into practice after 1980, it has been determined that the aim of adult education has moved away from the basic objectives of education, instead, raising individuals who acquired the skills required by the market and who are employable and adapting education with the market has become the prominent aim.

Keywords: Five-Year Development Plans, Development, Planning, Adult Education, Neoliberal Policies

Küreselleşme ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler temelinde, yükseköğretim alanında yaşanan dönüşümler, üniversitenin temel rolünde değişimler yaratmış bu süreçte uzaktan eğitime yönelim giderek artmıştır. Bu çerçevede üniversitelerdeki Uzaktan Eğitim Merkezleri (UZEM) de yetişkinler için uzaktan eğitim hizmeti veren kurumlar olarak son yıllarda hızla artmaya başlamıştır. UZEM’lerin yetişkin eğitimi açısından yeri ve anlamına bakıldığında UZEM’lerin genel olarak piyasa ile bağlantılı programlar açarak uygulamalı alanlara dönük olan ve iş dünyasının ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik uygulamalara daha fazla eğilim gösterdiği görülmektedir. UZEM’lerin büyük ölçüde üniversiteye mali kaynak yaratan örgütlenmeler olarak algılandığı ve yapılandırıldığı, bu çerçevede de UZEM’lerde yetişkin eğitiminin piyasalaşmasına yönelik uygulamaların ön planda olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:  Küreselleşme, Yetişkin Eğitimi, Uzaktan Eğitim

Distance Education Centers and Adult Education in the Context of Globalization and Transformation of Higher Education

In Turkey, distance education on university level began in the 1950’s, while the applications started to be carried out through Distance Education Centers (DEC) as of the early 2000’s. Today, the fact that this new type of organizations is becoming more widespread with each passing day is a striking issue. In terms of adult education, the fact that these centers become widespread, coupled with ever increasing participation rates in these education programs, identification of these centers’ objects and functioning, and evaluation of tendencies regarding the programs to be opened, are all problems of significance. When looking at the place and meaning of DECs with respect to adult education, it can be seen that in general DECs tend predominantly towards market-related programs that comprise applications which aim at applied areas to satisfy the needs of the business world. It can be seen that DECs are substantially perceived and structured as organizations that create financial resource for the university, and that in this framework applications aimed at the marketization of adult education are in the forefront in DECs.

Keywords: Globalization, Adult Education, Distance Education

Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden 1953 yılında mezun olan ve akademik yaşamına 1956 yılında Şehircilik Kürsüsü’nde Fehmi Yavuz’un asistanı olarak başlayan Cevat Geray yalnızca bir kent bilimci değil aynı zamanda kendi akademik alanını eğitim alanı ile de ilişkilendiren bir eğitim bilimcisidir.

Ülke düzeyinde, 16-45 yaş arasındaki yurttaşları zorunlu halk eğitimi (okuma yazma seferberliği) kapsamına almak üzere, 11 Kasım 1928’de kabul edilen Millet Mektepleri Teşkilatı Talimatnamesi, kuşkusuz askerleri de kapsıyordu. 1959’da ABD ile anlaşma ve askeri emirlerle başlatılıp 1961’de yönetmelikle, 1963’te 291 sayılı yasa ile düzenlenen Türk Silahlı Kuvvetleri Okuma Yazma Okulları da bu yönde önemli bir girişimdir. Yazımızın asıl konusu da bu son uygulamadır.

Son kırk yılda kadına ve çocuğa yönelik şiddetle mücadelede şiddeti uygulayan erkeklerle yapılan çalışmalar dünya genelinde ivme kazanmışsa da Türkiye’de benzer bir ivme/eğilimden söz etmek mümkün değildir. Bu bakımdan 2014 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Ankara İl Müdürlüğü, SYDV ve SABEV tarafından başlatılan ve şu anda Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi Müdürlüğü bünyesinde devam eden Şiddet Uygulayan Erkekle Çalışma Programı bir ilktir.

Yetişkin eğitiminde eleştirel yaklaşımların alanını karakterize eden kuramsal tartışmalar en geniş anlamda beşeri ve sosyal bilimlerdeki tartışmaları yansıtmaktadır. Görünen o ki bu tartışmaların hangisi güncel olarak daha güçlü hissediliyorsa tabandaki yetişkin eğitimi pratiklerini de onlar etkilemektedir.